Monday, March 29, 2010

ακολουθωντας τις σκεψεις


Τρέχω πίσω από τις σκέψεις μου.
Δεν τις προλαβαίνω πάντοτε
Δοκίμασε να δεις, αν τις αφήσεις να φύγουν
Δεν θα σε περιμένουν ούτε θα γυρίσουν
Δεν σου ανήκουν πια και το ξέρουν
Γι αυτό και το απολαμβάνουν
Όπως ο φυλακισμένος που αποκτά την ελευθερία του
ξαφνικά χωρίς να το προσμένει
Μάλλον δεν πρέπει να σκεφτόμαστε πολύ
Γιατί ποτέ δεν ξέρεις τι γίνεται, πότε θα επαναστατήσουν
κι έπειτα πώς να καταστείλλεις την εξέγερση;
Σκοτώνοντας τις σκέψεις ή αφήνοντάς τες ελεύθερες;

" Μόνο με ρήματα / με ρήματα να μιλάς / τα ρήματα είναι οι λέξεις.... /.... /"
[Φ. Γιαννίση]

Thursday, March 25, 2010

nothing out there

Καλά τα κατάφερα. Αλλά δεν φταίω εγώ. Ίσως οι αποστάσεις που μεσολαβούν. Αν και ο Χράμπαλ, "ο άνθρωπος που έβλεπε τα τραίνα να περνούν", έγραψε για "μηδαμινές αποστάσεις", από το 1992 θαρρώ. Άρα δεν είναι μόνο οι αποστάσεις. Πίστεψέ με όμως κι αυτές θέλουν το χρόνο τους για να τις καλύψεις. Κι εγώ δεν έχω παρά τόσο λίγο, ελάχιστο. Κι αυτός μόνο σε κοντινή ακτίνα. Κι όχι μόνο για να κινηθώ στο χώρο, αλλά και στο μυαλό μου, για να γράψω αυτές τις δυο τρεις γραμμές για τις σκέψεις που ζητούν διέξοδο, γιατί μας πνίγουν. Δικαίωμα χρόνου λοιπόν και στη σκέψη. Μου λείπει κι αυτό. Οι αλυσίδες δεν σπάζουν εύκολα από όλους. Άσε που πρέπει να είσαι καλός μάστορας. Κι εγώ δεν είμαι. "Έφυγε η αγάπη, υπήρξε λίγη, αγάπη μου γλυκιά, δεν υπάρχει πιά, στη λίμνη στο Νύμπουρκ πνίγηκε..."

Έχω προσαρμόσει τ' ακουστικά μου κι ακούω Ry Cooder, Paris-Texas κι ένας δρόμος ατέλειωτος κι έρημος ανοίγεται μπροστά μου, κι εγώ καθισμένος αναπαυτικά σε μια παλιά Mustang που δραπέτευσε από τους δρόμους του San Francisco ξεχύνομαι σαν χίμαιρα στον αέρα...

Labels:

Monday, March 22, 2010

η ζωή σου...



Η ζωή σου ανάμεσα στα γραφεία. Ανάμεσα σε ατέλειωτες σελίδες. Σε εισερχόμενα κι εξερχόμενα. Το βλέμμα σου να διαπερνά κάθε γραμμή. Να διαβάζεις, να γράφεις, ν' απαντάς. Σημειώσεις & υπενθυμίσεις γύρω σου. Αντικείμενα καθημερινής χρήσης. Τα λεπτά οι ώρες & τα χρόνια περνούν κυλούν, φεύγουν & χάνονται κάπου εκεί έξω. Αντέχεις και τρέχεις με σκέψεις και υποχρεώσεις. Τί προσέχεις και κοιτάς. Κάθε μέρα & κάτι άλλο πρέπει φοράς. Η ζωή σου ανάμεσα στο γραφείο και στο σπίτι, ανάμεσα στην καριέρα και στην οικογένεια. Πάντα μοιρασμένη εδώ κι εκεί. Αλλά το ισοζύγιό σου να κρατά καλά.

"η ζωή μας είναι μεταβλητή σαν τα νερά του Ευρίπου"
[Apollinaire]

Thursday, March 18, 2010

νικος καββαδιας - 100 χρονια απο τη γεννηση του


Aποχαιρετώ το τέλος μιας μέρας, της κάθε μέρας ή, το τέλος μιας ιστορίας, στην άκρη της θάλασσας. Νιώθω κάθε φορά ότι παίρνει μαζί της κι ένα κομμάτι της ζωής μου. Ένα κομμάτι από τον εαυτό μου έτσι όπως έφθασε μέχρι σήμερα, εδώ. Να το ταξιδέψει κάπου αλλού. Στο χρόνο και στο χώρο. Κι έτσι κάθε φορά ξεκινά κι ένα ταξίδι. Μέχρι το τελευταίο ταξίδι...
Ξεναγός στην ψυχή μας, ποιός άλλος από τον Ν. Καββαδία που μοιάζει σαν να μήν έφυγε ποτέ. Εκείνος ο πολυταξιδεμένος ναυτικός, ο ιδανικός κι ανάξιος εραστής των μακρυσμένων ταξιδιών και των γαλάζιων πόντων.

Ξέρω εγώ κάτι που μπορούσε, Καίσαρ, να σας σώσει.
Κάτι που πάντα βρίσκεται σ' αιώνια εναλλαγή,
κάτι που σχίζει τις θολές γραμμές των οριζόντων,
και ταξιδεύει αδιάκοπα την ατελείωτη γη.

Κάτι που θα 'κανε γοργά να φύγει το κοράκι,
που του γραφείου σας πάντοτε σκεπάζει τα χαρτιά·
να φύγει κρώζοντας βραχνά, χτυπώντας τα φτερά του,
προς κάποιαν ακατοίκητη κοιλάδα του Νοτιά.

Κάτι που θα 'κανε τα υγρά, παράδοξά σας μάτια,
που αβρές μαθήτριες τα' αγαπούν και σιωπηροί ποιηταί,
χαρούμενα και προσδοκία γεμάτα να γελάσουν
με κάποιον τρόπο που, όπως λεν, δε γέλασαν ποτέ.

Γνωρίζω κάτι, που μπορούσε, βέβαια, να σας σώσει.
Εγώ που δε σας γνώρισα ποτέ... Σκεφτείτε... Εγώ.
Ένα καράβι... Να σας πάρει, Καίσαρ... Να μας πάρει...
Ένα καράβι που πολύ μακριά θα τ' οδηγώ.

Μια μέρα χειμωνιάτικη θα φεύγαμε.
- Τα ρυμουλκά περνώντας θα σφυρίζαν,
τα βρωμερά νερά η βροχή θα ράντιζε,
κι οι γερανοί στους ντόκους θα γυρίζαν.

Οι πολιτείες οι ξένες θα μας δέχονταν,
οι πολιτείες οι πιο απομακρυσμένες
κι εγώ σ' αυτές αβρά θα σας εσύσταινα
σαν σε παλιές, θερμές μου αγαπημένες.

Τα βράδια, βάρδια κάνοντας, θα λέγαμε
παράξενες στη γέφυρα ιστορίες,
για τους αστερισμούς ή για τα κύματα,
για τους καιρούς, τις άπνοιες, τις πορείες.

Όταν πυκνή η ομίχλη θα μας σκέπαζε,
τους φάρους θε ν' ακούγαμε να κλαίνε
και τα καράβια αθέατα θα τ' ακούγαμε,
περνώντας να σφυρίζουν και να πλένε.

Μακριά, πολύ μακριά να ταξιδεύουμε,
κι ο ήλιος πάντα μόνους να μας βρίσκει·
εσείς τσιγάρα «Κάμελ» να καπνίζετε,
κι εγώ σε μια γωνιά να πίνω ουίσκυ.

Και μια γριά στο Αννάμ, κεντήστρα στίγματος,
- μια γριά σ' ένα πολύβοο καφενείο -
μια αιμάσσουσα καρδιά θα μου στιγμάτιζε,
κι ένα γυμνό, στο στήθος σας, κρανίο.

Και μια βραδιά στη Μπούρμα, ή στη Μπατάβια
στα μάτια μιας Ινδής που θα χορέψει
γυμνή στα δεκαεφτά στιλέτα ανάμεσα,
θα δείτε - ίσως - τη Γκρέτα να επιστρέψει.

Καίσαρ, από ένα θάνατο σε κάμαρα,
κι από ένα χωματένιο πεζό μνήμα,
δε θα 'ναι ποιητικότερο και πι' όμορφο,
ο διάφεγγος βυθός και τ' άγριο κύμα;

Λόγια μεγάλα, ποιητικά, ανεκτέλεστα,
λόγια κοινά, κενά, «καπνός κι αθάλη»,
που ίσως διαβάζοντάς τα να με οικτίρετε,
γελώντας και κουνώντας το κεφάλι.

Η μόνη μου παράκληση όμως θα 'τανε,
τους στίχους μου να μην ειρωνευθείτε.
Κι όπως εγώ για έν' αδερφό εδεήθηκα,
για έναν τρελόν εσείς προσευχηθείτε.


(Νίκος Καββαδίας) Γράμμα στον ποιητή Καίσαρα Εμμανουήλ
ως ...απάντηση στο “Φαίνεται πια πως τίποτα – τίποτα δεν μας σώζει…” [Κ.Ε.]

Sunday, March 14, 2010

prix europeen de litterature

Ανάμεσα στο χάος των απογευματινών τηλεοπτικών ειδήσεων του Σαββάτου πρόλαβα ν' ακούσω για λίγο τη βράβευση της Κ. Δημουλά με το Ευρωπαϊκό βραβείο λογοτεχνίας Ευχάριστη είδηση ανάμεσα στα ψυχοπλακωτικά & ανούσια που ακούμε & ζούμε τον τελευταίο καιρό.
Οι εκάστοτε βραβευόμενοι ανήκουν σε μία από τις 47 χώρες-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η θέσπιση του Βραβείου Λογοτεχνίας αποσκοπεί στην ανάδειξη του σύγχρονου πολιτισμού της καθεμιάς ευρωπαϊκής χώρας ξεχωριστά. Το curriculum vitae όπως το έχει συντάξει η ίδια η Κ.Δ. είναι σχεδόν ποιητικό και έρχεται σε πλήρη αντίθεση κατά τη γνώμη μου με τα CV αρκετών, βαρύγδουπων & αλαζονικών τύπων που αυτοπροσδιορίζονται ως μέγιστοι στον μικρόκοσμό τους.
«Ένα βιογραφικό σημείωμα πρέπει, αφού γραφτεί, να μείνει επ’ αρκετόν καιρό κρεμασμένο στον αέρα από ένα τσιγκέλι αυστηρότητας, ώστε να στραγγίξουν καλά τα στερεότυπα, οι ωραιοποιήσεις, η ρόδινη παραγωγικότης και ο πρόσθετος ναρκισσισμός, πέραν εκείνου που ενυπάρχει στη φύση μιας αυτοπαρουσίασης. Μόνον έτσι βγαίνει το καθαρό βάρος: το ήθος που επέβαλες να τηρεί η προσπάθειά σου. Τα πόσα βιβλία έγραψε κανείς, πότε τα εξέδωσε, ποιες μεταφράσεις τα μεταναστεύουν σε μακρινές ξένες γλώσσες και ποιες διακρίσεις τα χειροκροτούν είναι τόσο τρέχοντα, όσο το να πεις ότι μέσα σ’ έναν βαρύτατο χειμώνα υπήρξαν και κάποιες μέρες με λαμπρή λιακάδα. Ωστόσο, επειδή αυτό είναι το υλικό της πεπατημένης, που δεν μπορεί να συνεχίσει τη χάραξή της με συνεσταλμένες καινοτόμες επιφυλάξεις, γεννήθηκα στην Αθήνα το 1931. Η παιδική ηλικία πέρασε χωρίς να αναδείξει το «παιδί θαύμα». Το 1949, τελειώνοντας το Γυμνάσιο, υπέκυψα εύκολα στο «πρέπει να εργαστείς», και εργάστηκα στην Τράπεζα της Ελλάδος είκοσι πέντε χρόνια. Ανώτερες σπουδές: η μακρά ζωή μου κοντά στον ποιητή Άθω Δημουλά. Χωρίς εκείνον, είμαι σίγουρη ότι θα είχα αρκεστεί σε μια ρεμβαστική, αμαθή τεμπελιά, προς την οποίαν, ίσως και σοφά, ακόμα ρέπω. Του οφείλω το λίγο έστω που της ξέφυγα, την ατελή έστω μύησή μου στο τι είναι απλώς φωνήεν στην ποίηση και τι είναι σύμφωνον με την ποίηση, του οφείλω ακόμα την πικρότατη δυνατότητα να μπορώ σήμερα, δημόσια, να τον μνημονεύω εις επήκοον της πολυπληθούς λήθης.[...] Δεν νιώθω δημιουργός. Πιστεύω ότι είμαι ένας έμπιστος στενογράφος μια πολύ βιαστικής πάντα ανησυχίας, που κατά καιρούς με καλεί και μου υπαγορεύει κρυμμένη στο ημίφως ενός παραληρήματος, ψιθυριστά, ασύντακτα και συγκεκομμένα, τις ακολασίες της με έναν άγνωστο τρόπο ζωής. [...] Φύσει ολιγογράφος, εξέδωσα οκτώ ποιητικές συλλογές μέσα σε σαράντα πέντε χρόνια. Η σημασία τους είναι ακόμα συμβατική. Είναι γραμμένη στη λίστα αναμονής των μεγάλων επερχόμενων κυμάτων του μετα-κριτή χρόνου».

Όπως είχε πεί μετάξύ άλλων, σε συνέντευξή της το 2002, στην Όλγα Μπακομάρου της Ελευθεροτυπίας: "Η ποίηση αναπληρώνει αυτό που δεν μπορείς να ζήσεις"
θαρρώ όμως ότι η Κ.Δ. μετέτρεψε σε ποίηση όχι μόνο τη ζωή της, αλλά και την καθημερινότητα πολλών μας...

"Ότ' ήμουνα ένας άνθρωπος / που όλο με σκυμμένο το κεφάλι / με περπατάγανε οι δρόμοι, / αυτό πράχθηκε φανερά σας. / Σας το αφήνω. Απάνω του λοιπόν, αποκεφαλίστε το, / μοιράστε το σ' όσες υποτιμήσεις θέλετε - πως γην και ύδωρ έδωσα σε φόβους / και σήκωσε κεφάλι η ηττοπάθεια - ρίξτε το ολόκληρο / σ' όσες αδιαφορίες σας κι άλλο πεινάνε, / πετάξτε το σε δυό παλιογραμμούλες τύμβο. / Όμως πως σκύβοντας / ατένιζα ουρανό, / αυτό δεν θα τ' αγγίξετε. / Επράχθηκε κρυφά σας, / το έκρυψα καλά / στην ασφαλή του κεφαλιού μου / τη λιμοκτόνα στάση / [.....]
( Κ.Δ. "Ελανθανε")

Saturday, March 13, 2010

sunset sunrise


«Η ποίηση», έλεγε η Άλντα Μερίνι, «γεννιέται από τη γλύκα και τον έρωτα.
Οι αλήθειες έρχονται σε μένα από τα όνειρα,"


Λίγο πριν ξημερώσει η μέρα
σβήνουν τα φώτα
στους έρημους δρόμους της πόλης
Σ' αυτή τη μικρή χρονική στιγμή
είναι που η μέρα δεν έχει ακόμη
αγκαλιάσει τον ουρανό
και η νύχτα δεν έχει χαθεί εντελώς.
Εκείνη λοιπόν τη στιγμή
εμφανίστηκες ξαφνικά στο δρόμο μου...
Λίγο πριν νυχτώσει, ανάβουν τα φώτα στους
πολυσύχναστους δρόμους της πόλης
Εκείνη την ώρα η νύχτα
δεν γέμισε ακόμη τον ουρανό
και η μέρα δεν έσβησε εντελώς
Εκείνη λοιπόν τη στιγμή...
χάθηκες πάλι απ' τη ζωή μου.

Tuesday, March 09, 2010

au bistrot

Νιώθω τον χειμώνα να βασανίζει την άνοιξη και σηκώνω το γιακά μου περπατώντας βιαστικά στο δρόμο μέχρι να μπώ σε κάποιο ζεστό στέκι. Εκεί η ατμόσφαιρα αλλάζει καθώς με πλημμυρίζει η γλυκιά αίσθηση της συντροφιάς γύρω στα τραπεζάκια. Εδώ κρύβεται η άνοιξη σκέφτομαι μέχρι να περάσει ο χειμώνας και η χαλάρωση έρχεται να γράψει τον επίλογο σε άλλη μια κουραστική μέρα. Μια γωνιά στο βάθος σχεδόν μου γνέφει για να παραδώσω στην αγκαλιά της τα κουρασμένα μου μέλη & στη γλυκειά γεύση του καφέ και της συζήτησης. Παρατηρώ & τους θαμώνες γύρω μου & σκέφτομαι ότι κάπου θα βρίσκεσαι κι εσύ, σε κάποια άλλη γωνιά με κάποια άλλη συντροφιά, κρατώντας ίσως & με τα δυό σου χέρια την κούπα που φέρνεις απαλά στα χείλη σου. Η σκέψη σου με απορροφά τόσο έντονα που ξεφεύγω κατά διαστήματα από τους συνομιλητές μου. Ίσως συμβάλλει και η μουσική επένδυση, ίσως & η όμορφη σερβιτόρα με το μακρύ της μαύρο φόρεμα και τα άσπρα γιακαδάκια όπως οι καμαριέρες στη βικτωριανή εποχή.
Θυμάμαι λίγους στίχους από την Κική Δημουλά "πάντα το ασύμπτωτο ερωτευμένο μ' ένα άλλο / πάντα εμείς μ' αυτό ερωτευμενοι / και πεθαίνουν ανέραστες οι συγκυρίες"
και
σκέφτομαι ότι η άνοιξη δεν θ' αργήσει να περάσει το κατώφλι...

Saturday, March 06, 2010

the art of travel


"Τα σύννεφα φέρνουν γαλήνη. Κάπου εκεί κάτω, πολύ μακριά υπάρχουν οι συνάδελφοι και οι εχθροί μας, οι χώροι όπου εδράζονται όλ' αυτά που μας τρομάζουν, όλα εκείνα που μας θλίβουν' τώρα, όμως, είναι απείρως μικροσκοπικά, γρατζουνιές μονάχα πάνω στη γή. Όσο κι αν το γνωρίζουμε ότι τα πράγματα παίρνουν άλλη μορφή όταν αλλάζουμε οπτική γωνία, σπάνια αντιλαμβανόμαστε πόσο κοντά στην αλήθεια βρίσκεται αυτό το δίδαγμα όσο τη στιγμή που έχουμε τη μύτη μας κολλημένη στο κρύο παράθυρο, με το αεροσκάφος δάσκαλό μας σε μια βαθιά φιλοσοφία-αν και παραμένει πιστός μαθητής της μποντλαιρικής εντολής: Πάρε με τρένο! Πάρε με, φρεγάτα, στα πανιά σου! Μακριά! Μακριά! Η λάσπη εδώ με δάκρυ έχει γενεί!"

Ποιά μεγαλύτερη & εντονότερη απόλαυση προκαλεί, αν όχι μια μικρή έστω απόδραση ένα απογευματινό προς το τέλος της εβδομάδας που σε βρίσκει στην αίθουσα αναχωρήσεων. Ανυπομονώντας να πετάξεις κυριολεκτικά, σ' ένα μακρινό μέρος, πάνω από όλους κι όλα, πάνω από σύνορα κι επίγεια προβλήματα που η βαρύτητά τους είναι σχεδόν ακατανίκητη. Κρατώντας το κατάλληλο βιβλίο όπως είναι "Η τέχνη του ταξιδιού" του Αλαιν ντε Μποττόν, περιμένεις τη στιγμή της επιβίβασης για το ταξίδι. Ακόμη καλύτερα αν έχεις μαζί σου τον/την σύντροφό σου, έναν σύντροφο που ανακαλύπτεις & εξερευνείς σιγά σιγά, όπως μια καινούργια χώρα. Αλήθεια πόσα κοινά υπάρχουν! Ιδιαίτερα όταν όλα βρίσκονται ακόμη στην αρχή, στο ξεκίνημα. Στην απογείωση των συναισθημάτων & των εντυπώσεων. Στο σημείο που ο άνθρωπος δίνει τη μέγιστη απόδοση όλων των αισθήσεων προσπαθώντας ν' αφομοιώσει κάθε δευτερόλεπτο χωρίς να προλαβαίνει το χρόνο & το χώρο, χάνοντας ακόμη & τον προσανατολισμό του...

Τελευταία ανακοίνωση, οδεύοντας προς την επιβίβαση, νιώθεις το φόβο μου και μου ψιθυρίζεις πως

"Εσύ κι εγώ είμαστε ασφαλείς και
μη φοβάσαι – σαν μοναξιά
κατοίκησέ με μη φοβηθείς.
Και άσε με
τις πόρτες σου ν' ανοίξω"
[Μαρία Κυρτζάκη]

Labels:

Monday, March 01, 2010

ανεμοστροβιλος


Ο ανεμοστρόβιλος προκαλεί στο πέρασμά του έντονα φαινόμενα, καταστροφές, αναταράξεις κλπ, κοντολογίς κάνει αισθητή την παρουσία του. Κάτι σαν να φέρνει τα πάνω κάτω. Είναι τόσο έντονη η φυσική του παρουσία αλλά για λίγο, κι έπειτα όλα σιγά σιγά επανέρχονται στα συνηθισμένα, στους κανονικούς ρυθμούς που λέμε. Όσο έντονος όμως κι αν είναι δεν θα παραμείνει για πολύ στο ίδιο σημείο.Οι δονήσεις ή οι αναταράξεις είναι μικρές ή μεγάλες, ανάλογα με το μέγεθος που έχει και την αντοχή των κατασκευών που συναντά στην πορεία του.
Κάτι αντίστοιχο θα μπορούσε να περιγράψει κανείς για κάποια προσέγγιση & στην προσωπική του ζωή. Δηλαδή να παρομοιάζει ένα γεγονός που η έλευσή του ή το πρόσκαιρο πέρασμά του δημιούργησε τα συμπτώματα ενός ανεμοστρόβιλου.

(Τώρα, αν τα μέτρα σταθερότητας & ανάπτυξης θα έχουν κι αυτά τα χαρακτηριστικά ενός ανεμοστρόβιλου θα δείξει, σύντομα...)

"Μου κάνεις κακό και σου φαίνεται ότι μου κάνεις καλό.
Δεν θα πώ πως λαθεύεις." [Αntonio Portsia]

Guests
counter on blogger